Arrasateko argiteria publikoaren % 60 LED teknologiaduna da, eta energiaren kostuan % 50 aurreztea lortu da 4 urtean

Udala lanean dabil Arrasate berdeago eta iraunkorrago baten alde, baita energiaren arloan ere. Gaur egun, Arrasatek 4.500 argi puntu ditu, eta 2017az geroztik ahalegin handia egiten ari da argiak LED teknologiara aldatzeko. Guztira 2.680 luminaria aldatu dira, eta hori da udalerriko instalazio elektrikoen % 60.

2021ean, Arrasateko Udalak 162.427,69 euro gastatu zuen argiteria publikoan, eta 1.400.224 kWh kontsumitu. Kontsumo handieneko hilabeteak izan ziren: urtarrilean eta abenduan (19.348,69 euro eta 14.112,95 euro, hurrenez hurren), eta kontsumo gutxien izan zuen ekainean (9.915 euro), argi natural gehien izan zuen hilabetean.

2017an, udalak 298.427,00 € ordaindu zuen bide publikoan argia kontsumitzeagatik, 2021ean baino ia bi bider gehiago. Kontsumoari dagokionez, argiteria publikoan 2.150.580 kWh kontsumitzetik 1.400.221 kWh kontsumitzera pasatu gara.

“Jarduera honekin, argiteria modernizatzen ari gara, modu ekologikoan, kalitate handiagoko argi batzuekin eta mantentze kostu baxuagoarekin. LED teknologiaren bidez energia gastua murriztu egin da, % 70eraino, kontsumo txikiari esker, eta ia ez du mantentze lanik” azaldu du Victoriano Fuentes Obra, Zerbitzu eta Mantentze batzordeburuak.

Udalak milioi bat euro (1.004.261, 80 euro) inbertitu du azken urteotan argiak aldatzen. Lortutako diru aurrezpenari gehitu behar zaio ingurumeneko onura, 34,80 tona CO2 gutxiago isurtzea atmosferara. Gainera, argi horien urteko kontsumoa murrizteak amortizazio azkarra dakar, hasiera batean lau urtera iristen ez dena (3,8 urte). Gainera, lanparek kontrol adimenduneko sistema berri bat dute, hargailu batekin, intentsitatea erregulatzeko eta kontsumo datuak denbora errealean eskaintzeko.

Maria Ubarretxena alkateak azpimarratu du “gure udala arduratsua da, gure herrian kutsadura gutxiago eta jasangarriagoa izateko, horixe baita gure konpromisoa, eta lanean jarraituko dugu argiteria publikoa aldatzeko egiten ari diren jarduketak osatzeko, argiteria publikoa LED teknologiaz hornitzeko, gure konpromisoa baita agenda berdea eta ingurumenekoa osatzea”.

Eraikin publiko iraunkorrenak eta Ekiola

Udalak eraiki berri dituen eraikin guztiek jasangarritasun irizpideak bete dituzte, hala nola Juan Arzamendi Musika Etxeak edo Kulturolak. Legeak ezartzen du udalek eraikin publikoetan gastatzen duten energiaren % 25 ekoitzi behar dutela, eta Arrasatek norabide horretan lan egiten du. 2023an Ferixalekuko teilatuan plaka fotovoltaikoak jartzeko proiektua ere badu esku artean; horrez gain, Etxaluzeko luminariak ere LED argiteriara aldatuko dira.

Era berean, lanean ari gara SHREC europar proiektuaren esparruan. Proiektu horren bidez, udal ordenantzak aldatu dira, energia berriztagarrien aldeko hobariak eskaini, baserrietako teilatuetan plaka fotovoltaikoak jartzea ahalbidetu edo sentsibilizazio kanpainak eta hitzaldiak egin. Gainera, Gelmako etxeetan abian jarri zen ‘Fotovoltaikoak etxean - Fotovoltaicos en casa' proiektua.

Arlo horretan nabarmendu behar da beste proiektu bat, EKIOLA energia kooperatiba abian jarri izana planta fotovoltaiko bat egiteko. Planta fotovoltaiko hori udal lurretan instalatuko da, Garaia Poloaren eremuan, eta energia berdez hornituko ditu Leintz eskualdeko 600 familia. Era berean, udalak lankidetza estua du D2030 plataformarekin, bailarako trantsizio energetikoan urrats bateratuak emateko.

CO2 gutxiago

2018an onartutako Mugikortasun Planak, besteak beste, jasotzen ditu udalerriko bidegorrien sarea handitzea, ekobulebarra, autobus geltokia aldatzea, igogailu publikoak eta TAO ezartzea. Neurri horiek guztiak ahaleginak dira garraioaren ondoriozko CO2 emisioa pixkanaka murrizteko; izan ere, Arrasaten 14.500 ibilgailu pribatu daude erroldatuta, eta horiei 9.000 ibilgailu gehiago gehitu behar zaizkie, egunero udalerrian sartzen direnak. Horren guztiaren ondorioz, garraiotik eratorritako CO2 emisioak (% 31,3) industriak isuritakoak (% 30,9) baino handiagoak dira.

Helburua da CO2 mailak murriztea, airearen kalitatea hobetzea, Arrasate oinezkoentzat eta bizikletentzat errekuperatzea, eta udalerria izatea gune atseginagoa, osasuntsuagoa eta iraunkorragoa.

Neurriak hartuko dira kiroldegian ere energia aurrezteko

Egokitzapenak egingo dira, kirol instalazioetan ere energia aurrezteko. Gasari dagokionez, igerilekuetan uraren tenperatura gradu bat jaitsiko da (% 7ko aurrezpena) eta klimatizazio orokorrean ere neurri berean murriztuko da (% 7ko aurrezpena).

Udalak dituen kirol instalazio publiko guztietatik, Musakolako kiroldegiak energia eta gas gehien kontsumitzen du, kirol instalazio guztien % 50. Mojategik % 25 kontsumitzen du, Uarkapek % 16 eta, azkenik, Iturripek % 9.

2021ean, energia elektrikoaren kontsumoa 605.808 kWh-koa izan zen Musakolako kiroldegian, 67.931,87 euroko kostuarekin, eta gas kontsumoan 45.409,38 euroko kostua.

2021ean, Iturripeko kirol guneko argi guztiak LED sistemara aldatu zituen udalak, 32.000 euroko inbertsioarekin. 2023an inbertsioak Uarkapeko eraikinean egingo dira, eta bertan barruko argi-energia LED teknologiara aldatuko da. Horretarako, 30.000 € bideratuko dira. Uarkapeko teilatuan panel fotovoltaikoak jarriko dira, eta 40.000 euro inbertituko dira.

“Hala ere, -aurreratu du Ander Garay kirol zinegotziak-, gure kirol instalazioak zaharrak dira eta ez dira jasangarriak, energia asko kontsumitzen dute, eta horregatik ari gara lanean Kirol Instalazioen Maparen proiektuaren barruan, etorkizuneko kirol instalazio jasangarrietan”.

Eguberri berdea

Udalak aurreratu du Gabonetako argiak pizteko orduak mugatuko dituela energia aurrezteko: abenduaren 1etik urtarrilaren 8ra 18:00etatik 22:00ak arte piztuko dira (iaz 00:00ak arte egoten ziren piztuta). Argi guztiak iraunkorrak eta kontsumo txikikoak izango dira. Horren erakusgarri da iaz Gabonetako argiek guztira 604 euroko gastua izan zutela, argiteria publikoaren urteko gastuaren % 3,5.

Gainera, aurreko urteetan jarritako pinuaren ordez, aurten Zigarrola, Santa Marina, Munar edo San Andres auzoetako pinu naturalak apainduko dira.

Neurri horrekin, udalak % 35 inguruko aurrezpen energetikoa aurreikusten du, aurreko urtearekin alderatuta. Maria Ubarretxena alkateak adierazi du “energiaren prezioa igo egin da azken urtean eta, herritarrei eragin dien bezala, eragin die ere erakunde publikoei. Energia aurrezteko neurriak hartu behar dira: Gabonetako argiak pizteko ordutegia mugatuko dugu. Gabonetako argiak eta giroa mantentzen ditugu gure kaleetan, txikienen ilusioa sustatuz, eta bertako kaleak eta merkataritza biziberritzen saiatuz, are gehiago prezioen igoera handiak eragindako une zailean, baina modu jasangarri eta arduratsuan” berretsi du.